Omdat mijn nekharen altijd overeind gaan staan bij woorden als preventief en “ voor de zekerheid” als het gaat om gezondheid ben ik me verder gaan verdiepen in het titeren in plaats van blind vaccineren. Met titeren bepaal je de hoeveelheid aanwezige antistoffen in het lijf van je hond. Op basis van deze uitslag bepaal je, samen met je dierenarts, of het nodig is om te vaccineren.
Maternale antistoffen
Door middel van afname van een druppeltje bloed wordt bepaald of er nog voldoende antistoffen, die de pup heeft meegekregen van zijn moeder, in het lijfje van de pup aanwezig zijn. Vaak is dit met 6 en 9 weken in ieder geval nog wel aan de orde. Met 12 (in enkele gevallen met 9) weken nemen deze antistoffen af en op basis van deze titer uitslag besluiten we dan om wel/niet te gaan vaccineren of dat nog een keertje uit te stellen.
Chemische belastingen
De gedachte hierachter is dat we onze onze honden zo min mogelijk chemisch willen belasten maar er tegelijkertijd wel voor willen zorgen dat ze voldoende beschermd zijn. Tevens is het zo dat als er gevaccineerd wordt indien er nog voldoende antistoffen aanwezig zijn de vaccins onwerkzaam zijn en alleen maar voor onnodig chemische belasting zorgen.
Titeren
De term ‘titeren’ betekent: bepaling van de titer van antistoffen in het bloed. De titer van antistoffen in het bloed is de hoogste verdunning waarbij deze antistoffen nog aantoonbaar zijn. Vandaar ook de schrijfwijze: titer 1 : 100.
Maatwerk
Waarom zouden we het immuunsysteem meer belasten dan nodig? We weten dat de respons hoeveelheid en ‘levensduur’ van antistoffen op een vaccinatie individueel sterk kan verschillen, dus waarom een standaard vaccinatieschema voor iedere hond? Wij vinden en geloven dat, dat maatwerk is.
Extra controle na vaccineren
Eigenlijk zou er altijd na een vaccinatie een controle (titerbepaling) moeten plaatsvinden om vast te stellen of de vaccinatie daadwerkelijk resulteert in voldoende antistoffen en dus voldoende bescherming tegen de betreffende ziekte. Er zijn bijvoorbeeld gevallen bekend waarbij er pas na een tweede of derde vaccinatie voldoende antistoffen in het bloed tegen bijvoorbeeld Rabiës gemeten kunnen worden. Het is dus niet zo gek, dat sommige landen een titerbepaling voor Rabiës eisen en geen genoegen nemen met alleen een vaccinatie.
Voor welke ziektes kan er getiterd worden?
Niet voor alle ziektes van de vaccinatiereeks kunnen er antistoffen bepaald worden door middel van titeren. Voor de volgende ziektes is dat wel mogelijk:
Hondenziekte, ook wel Ziekte van Carré genoemd (Canine Distemper Virus of CDV)
Parvo (Canine Parvo-2 Virus of CPV-2)
Besmettelijke Leverontsteking (Canine Adeno-2 Virus of CAV-2; ook tegen CAV-1)
Voor welke ziektes kan er NIET getiterd worden?
Voor de volgende ziektes wordt er geen gebruik gemaakt van titeren:
Ziekte van Weil (Leptospirose)
Kennelhoest (Parainfluenza virus of Pi en Bordetella bronchiseptica of Bb)
Een titerbepaling is bij deze twee niet zinvol, omdat de antistoffen maar kort aanwezig zijn en er is geen correlatie tussen de titer en de (mate van) bescherming van het dier.
Verdiep je in deze twee vaccinaties en kijk of het voor jouw hond noodzakelijk is. De vaccinatie tegen kennelhoest wordt bijvoorbeeld alleen aangeraden als je hond met veel andere honden in contact komt zoals in een pension of op een hondenschool. Wij kiezen ervoor om deze niet te geven omdat beide situaties niet op ons van toepassing zijn.
Hieronder wat links die je kunt raadplegen over deze twee vaccinaties zodat je voor jezelf een weloverwogen besluit kunt nemen:
https://dierbewust.nl/vaccinaties-bij-honden/ziekte-van-weil-bij-honden-leptospirose/?noamp=mobile
https://www.zimadierenhomeopathie.nl/leptospirose-ziekte-van-weil
https://digidog.nl/kennelhoest-vaccin-er-zijn-betere-alternatieven/amp/
https://www.nmlhealth.com/kennelhoest-wel-niet-vaccineren
Waarom titeren?
Een belangrijk argument om te titeren is dat het bepaalt wanneer het een goed moment is om te vaccineren, zodat je niet “over vaccineert” en de hond onnodig belast.
Daarnaast kun je ook aantonen dat een dier beschermd is. Met name na een vaccinatie, om te zien of deze is aangeslagen (of er dus voldoende antistoffen zijn).
Titeren kan ook het moment van vaccineren bepalen voor pups. De titerbepaling kan de tijdelijke maternale antistoffen meten; dat zijn de antistoffen die pups meekrijgen van de moeder vlak na de geboorte. Door te titeren kan het juiste moment gekozen worden om te vaccineren en dan kan zelfs 1 vaccinatie voldoende zijn. Hierbij is dan wel het advies om 3 weken na de vaccinatie een controle titerbepaling te laten doen om te controleren of de vaccinatie volledig is aangeslagen.
Titeren wordt ook geadviseerd bij dieren met een onbekende vaccinatiegeschiedenis (bijv. uit het asiel of bij herplaatsing), dieren die uit het buitenland komen. Hierbij kan inzichtelijk worden gemaakt of de hond voldoende antistoffen heeft en dus beschermd is.
Zijn de resultaten van ‘titeren’ betrouwbaar?
Voor het titeren wordt er gebruik gemaakt van de serologische in-huis-test ”RapidSTATUS TiterTest” en “VacciCheck”. Volgens de WSAVA (the World Small Animal Veterinary Association) is de serologische in-huis-test toegepast en gevalideerd (beoordeling van juistheid) in de praktijk en in dierenasielen. De WSAVA is een internationale organisatie die wereldwijd adviezen uitbrengt over vaccinatie bij de hond (in de zogenaamde Vaccination Guidelines).
Is er een alternatief voor vaccineren?
Er is helaas nog geen pas klaar bewezen alternatief voor vaccineren. De toepassing van (homeopathische) nosodes is helaas nog te weinig effectief gebleken maar wellicht wel de moeite van het proberen waard. Nosodes zijn gepotentiëerde verdunningen van reguliere entstof; vroeger werden deze nosodes gemaakt van de smetstof zelf, maar dat is door aangescherpte regelgeving niet meer mogelijk.
Conclusie
De titerbepaling is een vrij eenvoudige in-huis-test waarmee de antistoffen in het bloed gemeten kunnen worden, die beschermen tegen de ziektes waarvoor er gevaccineerd wordt. Over het algemeen geldt: meten is weten; weten of uw hond beschermd is of niet. Bovendien is onnodig vaccineren niet zinvol, daar de vaccinatie niet zal aanslaan als er nog voldoende beschermende antistoffen aanwezig zijn. Onze voorkeur gaat dan ook uit naar de titerbepaling en niet naar “blind vaccineren”.
Gelukkig titeren steeds meer dierenartsen en zijn er per provincie zeker wel een aantal te vinden. Op www.vaccicheck.nl vind je een overzicht.
Bronnen o.a.:
- https://www.nmlhealth.com/vaccicheck
- https://www.nmlhealth.com/de-titerbepaling-meten-weten-dat-je-hond-beschermd
- https://www.vaccicheck.nl/
- WSAVA: Guidelines for the vaccination of dogs and cats. Journal of Small Animal Practice, vol 57; January 2016 (te downloaden via: https://www.wsava.org/Guidelines/Vaccination-Guidelines)